روند شکل گیری سبک معماری ارگانیک از مبانی نظری تا کالبد معماری

چکیده :

امروزه، بناهای بسیاری ساخته شده اند که هر یک از آنها معرف سبک معماری خاص خود می باشد. تا به امروز، سبک های معماری متنوعی شناخته شده اند که در برخی موارد نسبت به هم به راحتی قابل تمایز هستند و در برخی موارد دیگر هم، نقاط مشترک فراوانی دارند که تمایز آنها را با مشکل مواجه می کند. ریشه شکل گیری سبک های معماری هر منطقه ای موارد مختلفی می تواند باشد همچون مسائل اقلیمی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ..... . اما نقطه مشترک اکثر قریب به اتفاق آنها این است که نقطه شروع همه آنها به یک سری مبانی نظری بر می گردد. لذا برای تحقیق در هر سبک معماری، شناخت مبانی نظری آن امری لازم محسوب می شود. در این پژوهش سعی شده است سیر تکاملی سبک معماری ارگانیک معرفی شود و به این منظور ابتدا مبانی نظری مربوط به آن آورده می شود و پس از بیان افکار و نظرات صاحبنظران حوزه های مختلف، به ارائه نمونه های کالبدی ساخته شده به سبک معماری ارگانیک پرداخته می شود. این پژوهش در دسته پژوهش های کیفی قرار می گیرد و روش تحقیق در آن به صورت توصیفی-تحلیلی می باشد.

واژگان کلیدی: معماری، سبک معماری، مبانی نظری معماری ارگانیک، سبک معماری ارگانیک.

مقدمه:

لغت ارگانيکدر لغت نامه ها به عناوين مختلفی ترجمه شده است كه عبارتند از: عالي، بدست آمده از سازوارهاي زنده، وابسته به اندام، تن مايه و ..... . اثر ارگانيک به اثري گفته مي شود که مانند گياه و موجودي زنده کاملا به صورتي پويا درجهت های مختلف رشد کرده باشد و هيچ عاملي به جز نيروهاي حياتي مانع رشد آن نشده باشد. نمونه اين آثار کليه پديده ها و موجودات طبيعي مختلف عالم است. انسان به عنوان نماينده خدا درروي زمين با درک اصول پويا و حياتي عالم طبيعت، خود دست به آفرينش مي زند، آفرينش ارگانيک كه نمونه هاي اين نوع شکل گيري در تاريخ معماري کشورمان نيز فراوان است، از آن جمله مي توان به شهرسازي کاملا ارگانيک و انساني بافت هاي قديمي معماري (مانند ارگ تاریخی بم، شکل گیری هسته اولیه شهرها و گسترش تدریجی آنها و .....) اشاره کرد. شاید بتوان گفت بينش معماري ارگانيک ريشه در فلسفه رمانتيک دارد.

بحث:

همانگونه که اشاره شد، هر سبک معماری از یک سری مبانی نظری آغاز می شود. معماری ارگانیک نیز از این قاعده مستثنی نیست و دارای مبانی نظری مختص خود می باشد. آشنایی با مبانی نظری هر سبک معماری زمانی اهمیت می یابد که طراح قصد طراحی بنایی با آن سبک معماری را داشته باشد. طراح باید بداند این سبک معماری در چه شرایطی، در چه اقلیمی، در چه فرهنگی و .... شکل گرفته است، آن موقع است که دیگر یک بنا با یک سبک معماری خاص غربی، در بین بناهای یک بافت سنتی ایرانی (به عنوان مثال در اقلیم گرم و خشک) ظاهر نخواهد شد و برای توجیه این موضوع نام ها و دلایل متفاوتی بیان نخواهد شد.

امید است این پژوهش توانسته باشد با معرفی مختصری از سبک معماری ارگانیک، آگاهی مناسبی نسبت به این سبک معماری و جایگاه قابل استفاده آن را درون سایر طراحان و پژوهشگران ایجاد کرده باشد. در پایان سخن به همه عزیزانی که مایل هستند در این زمینه به پژوهش بپردازند پیشنهاد می شود سبک های دیگر معماری را نیز مدنظر قرار دهند و هر سبک معماری را از مبانی نظری آن تا رسیدن به فرم کالبدی بررسی کنند.

این مقاله در همایش ملی ارائه شده است. قیمت این مقاله در وب سایت سویلیکا  سه هزار تومان است که شما می‌توانید آنرا به صورت رایگان از اینجا دانلود کنید.