بررسی جایگاه مدیریت محلی در احیاء بافت­های فرسوده شهری در دستیابی به توسعه شهری پایدار نمونه موردی: بافت فرسوده پیرامون حرم امام رضا (ع)

این مقاله در اولین همایش ملی معماری پایدار و توسعه شهری پذیرفته شده است.

فایل این مقاله به صورت word و قابل ویرایش است.

لینک مقالات همایش در سایت سیویلیکا (+)

چکیده

بافت­های فرسوده شهری به دلیل ساختار متمایز و منحصربفردشان که ناشی از ابعاد کالبدی، عملکردی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست­محیطی برآمده از شرایط مکانی – زمانی خاص آن‌هاست، مشابه و قابل قیاس با دیگر بافت­های شهری نبوده و نیازمند نگرشی ویژه می­باشند. همین امر ضرورت تهیه و اجرای طرح­های بهسازی، نوسازی و بازسازی (و به طور کلی مرمت شهری) در مواجهه با چالش­های این‌گونه بافت­ها را ایجاب کرده است. از دیگر سو در ده­های اخیر انسان در اثر بر هم زدن توازن زندگي، فاصله گرفتن از طبيعت و ارزش­هاي انساني، عدم توجه به فاكتورهاي محيطي و بومي، رفتار سلطه­جويانه و استفاده ابزاري از طبيعت به بحراني عظيم گرفتار شده است. اين امر سبب شكل­گيري تدريجي رويكردي به نام توسعه پايدار شده است. در واقع شرايط جامع پايداري زماني فراهم می‌شود كه مجموعه­اي از پايداري زيست­محيطي با هدف تعادل اكولوژيك، پايداري اقتصادي با هدف بقاي اقتصادي، پايداري اجتماعي با هدف عدالت اجتماعي و پايداري كالبدي با هدف تعادل مورفولوژيك ايجاد شود. اما نکته حائز اهمیت در مواجهه با رویکرد توسعه پایدار بطور عام و توسعه شهری پایدار بطور خاص جایگاه مدیریت و حکومت محلی است که نقش پررنگی در دستیابی به آن ایفا می­کند.

این پژوهش با استفاده از روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و همچنین پیمایش و مطالعه میدانی – اسنادي به بررسی جایگاه مدیریت محلی و شاخص­های توسعه شهری پایدار در احیاء بافت­های فرسوده پرداخته شده است. از این منظر سعی گردیده شاخص­های مختلف شهر پایدار در ابعاد مختلف بافت فرسوده طبقه­بندي شده و ملاحظات اجتماعی، فرهنگي، اقتصادي، كالبدي و زيست­محيطي آن‌ها در بستر اجرايي (بافت فرسوده پیرامون حرم مطهر حضرت رضا(ع)) مورد تحليل و بررسي قرار گيرد. ماحصل اين جستار به اين مطلب اذعان دارد كه حضور حکومت و مدیریت محلی در به‌کارگیری اصول شهر پايدار در احیاء بافت­های فرسوده به عنوان بخشی از شهرها مي­تواند راه‌گشایی براي محیط­زیستی سالم­تر، اقتصادی پویا،­ اجتماعی فعال و کالبدی باهویت باشد.

واژه­های کلیدی: بافت فرسوده شهری، احیاء شهری، توسعه شهری پایدار، بافت فرسوده پیرامون حرم امام رضا (ع)